کانال‌ها و تنگه‌های آبی جهان در حمل و نقل دریایی

تنگه‌ها و کانال‌های آبی حمل و نقل دریایی اهمیت بسیاری در زنجیره تامین و تجارت جهانی دارند. این مسیرها با ارتباط بین قارات و مناطق مختلف جهان، حمل و نقل کالاها را تسهیل می‌کنند و نقش حیاتی در اقتصاد جهانی ایفا می‌کنند. با بهبود و توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل دریایی، امیدواریم که تجارت جهانی و زنجیره تامین بهره‌وری بیشتری را تجربه کنند.
این کانال‌ها با تسهیل حمل و نقل کالاها، صنعت حمل و نقل جهانی را تحرک می‌بخشند و ارتباطات تجاری بین مناطق مختلف جهان را تسهیل می‌کنند. تنگه و کانال دو مفهوم متفاوت در حوزه حمل و نقل دریایی هستند. در ادامه توضیح می‌دهم که چه تفاوتی بین این دو واژه وجود دارد.

شلوغ ترین تنگه های آبی جهان

تنگه به معنای یک ممر آبی باریک و بلند است که بین دو قسمت زمینی یا جزیره‌ای وجود دارد. این مسیرها طبیعی هستند و به‌طور طبیعی تشکیل شده‌اند. تنگه‌ها معمولاً به دلیل ضیق و باریک بودن، مناطق منحصر به فردی هستند و از اهمیت بالایی در حمل و نقل کالاها و ارتباطات دریایی برخوردارند. مثالی از تنگه می‌تواند تنگه مالاکا در آسیا باشد که شبه‌جزیره مالزی را از جزایر اندونزی جدا می‌کند.

1.تنگه هرمز

تنگه هرمز یکی از مهم‌ترین تنگه‌های دریایی در جهان است که در خلیج فارس و بین ایران و عمان قرار دارد. این تنگه به‌عنوان یک مسیر حیاتی برای حمل و نقل کالاها و نفت اهمیت زیادی دارد و نقش حیاتی در تجارت جهانی و ارتباط بین مناطق مختلف جهان دارد.
تنگه هرمز به شکل یک تنگه میانی بین اقیانوس هند و خلیج فارس تشکیل می‌شود. این تنگه حدود ۳۵ کیلومتر عرض و ۱۵۰ کیلومتر طول دارد که باعث می‌شود این مسیر دریایی یکی از مهم‌ترین معابر حمل و نقل کالاها در منطقه خاورمیانه باشد.

تنگه هرمز به‌عنوان مسیر حیاتی حمل و نقل نفت، نفت‌کش‌ها و کشتی‌ها را از منطقه خلیج فارس به سمت اقیانوس هند و اقیانوس آرام منتقل می‌کند و بالعکس. این تنگه به‌عنوان یکی از حیاتی‌ترین معابر نفتی در جهان شناخته شده است و از طریق آن حجم زیادی از نفت جهانی به بازارهای بین‌المللی صادر می‌شود.
به‌واسطه اهمیت استراتژیک این تنگه در حمل و نقل نفت، کنترل منطقه تنگه هرمز از اهمیت بسیاری برخوردار است و هرگونه مشکل در این منطقه می‌تواند تأثیرات جدی در بازار جهانی نفت داشته باشد.
تنگه هرمز با توجه به اهمیت اقتصادی و امنیتی خود، همواره در توجه‌ها و برنامه‌های بین‌المللی برای حمایت از امنیت حمل و نقل کالاها و نفت مورد توجه قرار گرفته و به‌عنوان یکی از معابر اقیانوسی پرتردد در جهان مورد نظارت و کنترل قرار می‌گیرد.

2. تنگه مالاکا

یکی از مهم‌ترین تنگه‌های دریایی در جهان است که در آسیا قرار دارد و میان شبه‌جزیره مالزی و جزایر اندونزی قرار گرفته است. این تنگه، به‌عنوان یک ممر آبی حیاتی، اهمیت بسیاری در حمل و نقل بین‌المللی دارد و نقش حیاتی در تجارت جهانی و ارتباط بین مناطق مختلف جهان دارد.

تنگه مالاکا به شکل قیفی است و از دریای آندامان و دریای مالاکا به‌عنوان تنگه‌های مرزی تشکیل می‌شود. مساحتی حدود ۶۵ هزار کیلومتر مربع را در بر می‌گیرد که باعث می‌شود این تنگه یکی از بزرگ‌ترین مسیرهای دریایی در جهان باشد. طول این تنگه حدود ۸۰۰ کیلومتر است و عرض آن بین ۵۰ تا ۳۲۰ کیلومتر متغیر است.
تنگه مالاکا به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مسیرهای حمل و نقل دریایی آسیا محسوب می‌شود. این تنگه اقیانوس هند و دریای آرام را به‌هم وصل می‌کند و به عنوان مسیر اصلی حمل و نقل کالاها و نفت در منطقه عمل می‌کند. از طریق تنگه مالاکا، کشتی‌ها می‌توانند از مناطق شرقی به غربی و برعکس حرکت کنند و فاصله‌ها را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهند.
به‌عنوان یکی از مهم‌ترین معابر حمل و نقل دریایی، تنگه مالاکا برای تجارت بین‌المللی بسیار اهمیت دارد. این مسیر باعث تسهیل حمل و نقل کالاها، صنعت حمل و نقل جهانی را تحرک می‌بخشد و به تجارت کشورها و مناطق اطرافش کمک می‌کند. همچنین، به‌واسطه توجه به امنیت در تنگه مالاکا، کنترل این منطقه از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار است و به‌عنوان یک محور امنیتی نیز در نظر گرفته می‌شود.

3. تنگه جبل الطارق
تنگه جبل الطارق یکی دیگر از تنگه‌های مهم دریایی است که در جنوب اسپانیا و شمال آفریقا واقع شده است. این تنگه از بین سنگهای کوه جبل‌الطارق در محدودۀ جبل‌الطارق (گبرالتار) گذر می‌کند و اتصال بین دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس را ایجاد می‌کند. تنگه جبل الطارق به عرض حدود ۱۴ کیلومتر و طولی حدود ۳۱ کیلومتر دارد که باعث می‌شود این مسیر دریایی یکی از مهم‌ترین معابر حمل و نقل کالاها در منطقه جنوب غربی اروپا باشد.

این تنگه به‌عنوان یک مسیر حیاتی در حمل و نقل کالاها و نفت، نقش حیاتی در تجارت جهانی و ارتباط بین مناطق مختلف جهان دارد. به‌ویژه در امر حمل و نقل نفت، تنگه جبل الطارق از اهمیت بسیاری برخوردار است. از طریق این تنگه، نفت‌کش‌ها و کشتی‌ها می‌توانند به سمت اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه حرکت کنند و برعکس.

تنگه جبل الطارق به دلیل اهمیت استراتژیک خود، همواره در توجه‌ها و برنامه‌های بین‌المللی برای حمایت از امنیت حمل و نقل کالاها و نفت مورد توجه قرار گرفته و به‌عنوان یکی از معابر اقیانوسی پرتردد در جهان مورد نظارت و کنترل قرار می‌گیرد. همچنین، کنترل این منطقه از اهمیت اقتصادی و امنیتی بالایی برخوردار است و هرگونه مشکل در این تنگه می‌تواند تأثیرات جدی در حمل و نقل کالاها و نفت داشته باشد.

4. تنگه برینگ
تنگه برینگ در اقیانوس آرام قرار دارد و اقیانوس آرام را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌کند. این مسیر حمل و نقل دریایی باعث ارتباط بین آسیا و امریکا شمالی می‌شود. تنگه برینگ در زنجیره تأمین اهمیت زیادی دارد زیرا به عنوان مسیر اصلی حمل و نقل کالاها بین آسیا و امریکا عمل می‌کند.

5. تنگه تایوان
تنگه تایوان در آسیای شرقی واقع شده است و جزیره تایوان را از چین جدا می‌کند. این تنگه اهمیت زیادی در حمل و نقل کالاها به و از چین دارد و به عنوان یک مسیر حیاتی در تجارت جهانی شناخته می‌شود.

6. تنگه دوور
تنگه دوور در شمالی‌ترین نقطه اتریش و مرز اسلوونی قرار دارد. این تنگه به عنوان مسیری حیاتی برای حمل و نقل کالاها و تجارت بین کشورهای مرکزی اروپا از اهمیت بالایی برخوردار است.

7. تنگه دیویس
تنگه دیویس در میان ایتالیا و صقلیه واقع شده است. این تنگه نقش مهمی در حمل و نقل دریایی کالاها و ارتباط بین دریای مدیترانه و دریای آدریاتیک دارد و به عنوان یکی از مسیرهای اصلی تجارت در اروپا شناخته می‌شود.

شلوغ‌ترین کانال‌های آبی جهان

کانال به معنای یک مسیر اصطناعی است که برای حمل و نقل کالاها و کشتی‌ها ایجاد شده است. کانال‌ها به صورت انسانی ساخته شده‌اند و معمولاً برای کاهش فاصله‌ها و تسهیل حرکت کشتی‌ها ایجاد می‌شوند. این مسیرها اغلب به‌صورت یک شانل آبی با طول و عرض مشخص ساخته می‌شوند. مثالی از کانال می‌تواند کانال سوئز در مصر باشد که اقیانوس هند را با دریای مدیترانه به هم وصل می‌کند.

1. کانال سوئز
طول: 193 کیلومتر (با شاخه) عرض: 205 متر عمق: 20 متر
کانال سوئز در کشور مصر قرار دارد و اقیانوس هند را با دریای مدیترانه به‌ هم متصل می‌کند. این کانال به عنوان یکی از اهمیت‌ بالاترین مسیرهای حمل و نقل دریایی در جهان شناخته می‌شود. با عبور از کانال سوئز، فاصله طولانی‌تری از راه دریا کاهش می‌یابد و این امر باعث کاهش هزینه‌ها و زمان حمل و نقل می‌شود.سفر کشتی های باری از اقیانوس هند به اقیانوس اطلس را 7000 کیلومتر کاهش می دهد.

کانال سوئز بین سال های 1859 و 1869 ساخته شد. این کانال از سطح دریا است. این کانال در سال 2014 بزرگ شد و یک کانال جانبی در سال 2016 افتتاح شد. نقطه شمالی کانال پورت سعید در مصر و ورودی جنوبی آن بندر توفیک در شهر سوئز است. کانال سوئز یکی از پر استفاده ترین مسیرهای دریایی در جهان است و مهم ترین کانال دریایی است.

کانال‌ها و تنگه های آبی جهان آنقدر برای زنجیره تامین کالا حائز اهمیت است. که انسداد هر یک از این مجراهای آبی باعث کندی در شبکه تامین می‌گردد. برای مثال حادثه انسداد کانال سوئز توسط یک نفت کش ژاپنی در تاریخ روز چهارشنبه ۲۴ مارس سال 2021 سبب ترافیک چند نفت کش دیگر شد که نهایت این موضوع باعث بالا رفتن قیمت نفت در حدود 4 درصد شد. گفتنی است کانال سوئز با اهمیت ترین مسیر نفتی جهان به شمار می‌رود.

2. کانال پاناما
طول: 82 کیلومتر عرض: 150 متر عمق: 12 متر
کانال پاناما در کشور پاناما قرار دارد و اقیانوس آرام را با اقیانوس اطلس به‌هم وصل می‌کند. این کانال به‌عنوان یک مسیر حیاتی در حمل و نقل دریایی شناخته می‌شود. با عبور از کانال پاناما، کشتی‌ها مسافت طولانی‌تری از راه آبی را کوتاه می‌کنند و این امر به‌عنوان راهی مؤثر و سریع در تجارت جهانی محسوب می‌شود.
کار بر روی این کانال در سال 1881 آغاز شد. در سال 1904 ایالات متحده پروژه را در دست گرفت و کانال را در سال 1914 افتتاح کرد. در سال 1999 کانال توسط دولت پاناما در اختیار گرفته شد و اکنون توسط اداره کانال پاناما اداره می شود.

این کانال از Lock Gates در دو طرف استفاده می کند تا کشتی را به سطح بالاتر و پایین تر از سطح دریا برساند. این به کشتی هایی که بین سواحل شرقی و غربی ایالات متحده سفر می کنند کمک می کند تا 15000 کیلومتر سفر خود را کوتاه کنند. این آبراه به طول 82 کیلومتر (51 مایل) به 29 سرویس خط اصلی از ساحل شرقی ایالات متحده تا مسیر تجاری آسیا خدمات می دهد.

3.کانال راین-مین-دانوب

طول: 171 کیلومتر عرض: 55 متر عمق: 4 متر

سه رودخانه مهم در قلب اروپای غربی را به هم متصل می کند. کانال اروپا، اولین بار در سال 1938 ساخته شد. این یک دروازه مهم حمل و نقل دریایی است که دریای شمال را از طریق اقیانوس اطلس به دریای سیاه متصل می کند. این می تواند لنج هایی با ظرفیت بار فله تا 2500 تن را در خود جای دهد. مجهز به 16 قفل است که 11 قفل آن در حوضه راین و بقیه در دانوب واقع شده است.

4. دریای سفید – کانال دریای بالتیک
طول: 227 کیلومتر عرض: 36 متر عمق: 4 متر

این یک آبراه مهم است که ترافیک داخلی را در امتداد آبراه های روسیه از دریای سفید در شمال تا دریای بالتیک در جنوب تنظیم می کند. این کانال کشتیرانی که در سال 1933 ساخته شد، از اقیانوس منجمد شمالی و دریاچه اونگا عبور می کند. از آنجایی که کانال های 227 کیلومتری برای شناورهای تجاری بزرگ مناسب نیستند، ترافیک بسیار کم است. این یکی از بزرگترین پروژه های مهندسی و ساخت و ساز در روسیه است.