آموزش قرارداد اجاره کشتی
اجاره کشتی عبارت است از اجاره استفاده از کشتی توسط مالک کشتی به شرکت دیگری، اجاره کننده، برای حمل و نقل کالا. ممکن است به اندازه کافی ساده به نظر برسد، اما از نظر عملی،بسیار پیچیده و ظریف است. به طوریکه هر گونه کوته بینی و ساده انگاری در مفاد آن باعث ایجاد ضرر و زیان بسیار زیاد خواهد شد. انواع مختلفی از قراردادهای چارتر وجود دارد. در آن، اجزای مختلف هزینهها، مسئولیت ها و دیگر قسمت های قرارداد ذکر میشود. نکات ذکر شده جنبه قانونی مییابد که تعهد به هر یک از آنها برای دو طرف قرارداد الزامی میشود.
در این مقاله، جزئیات و نکات قرارداد اجاره کشتی را بررسی میکنیم. به چگونگی عملکرد، وظایف طرفین و نحوه تقسیم هزینهها را میپردازیم.
طرفین قرارداد اجاره کشتی
دو طرف اصلی در اجاره کشتی، مالک کشتی و اجاره کننده کشتی هستند. اما کسانی دیگر همچون کارگزار کشتی، نماینده جهت انجام امور بندری و خدمه کشتی نیز در قرارداد نقش دارند.
لازم به ذکر است در قرارداد چارتر کشتی مدت و شرایط توافق شده بین مالک کشتی و اجاره کننده را تعیین میشود. و در آن بررسی میشود هزینه دیگر افراد چگونه و توسط کدام طرف پرداخت میشود. در نتیجه تصمیم و یا دیگر شرایط افراد خارج از قرارداد نافذ نخواهد بود.
مالک کشتی: وسایل حمل بار از یک بندر به بندر دیگر را فراهم می کند.
اجاره کننده کشتی: مالک کشتی چارتر کننده با مالک قراردادی منعقد می کند تا کشتی یا فضایی در کشتی را برای حمل و نقل محموله خود اجاره کند. در برخی موارد، یک اجارهکننده ممکن است مالک محموله باشد و یک کارگزار کشتی را استخدام کند تا یک کشتی مناسب برای تحویل محموله با قیمت مشخصی به نام نرخ حمل و نقل پیدا کند.
اجاره کننده ممکن است محموله خود را نیز نداشته باشد، اما در عوض کشتی را برای مدت معینی اجاره می کند و کشتی را برای حمل محموله با سود معامله می کند. او همچنین می تواند کشتی را در شرایط مثبت بازار به اجاره کنندگان دیگر اجاره دهد.
نرخ حمل و نقل: قیمت حمل و نقل یک مجموعه خاص از کالاها از یک بندر به بندر دیگر است. تمام هزینه های تعیین شده توسط یک حامل برای حمل بار از یک مکان به مکان دیگر را خلاصه می کند.
کارگزار کشتی: در اصل واسطه ای است که برای دریافت حق دلالی ، دو طرف قرارداد را به هم متصل می کند. او میتواند نماینده مالک یا اجاره کننده در مذاکرات باشد و معمولاً در زمینه های خاصی از حمل بار تخصص دارد. به عنوان مثال، یک دلال بار فله بر اجاره کشتی های فله بر تمرکز می کند. او میتواند نماینده مالکی باشد که به دنبال اجاره کننده است یا چارتر کننده ای که به دنبال یک کشتی مناسب برای حمل بار خود است.
نماینده: نماینده یا نمایندگیهای کشتیرانی به نمایندگی از مالکان، مدیران ناوگان و اجاره کنندگان مسئولیت رسیدگی به محموله ها و محموله ها در بنادر را بر عهده می گیرند. آنها وظایف معمول اساسی مانند انتقال خدمه، اسناد گمرکی، اظهارنامه و غیره را انجام می دهند و از نزدیک با مقامات بندری همکاری می کنند. آنها همچنین می توانند اطلاعات دقیقی در مورد فعالیت ها در بندر مقصد ارائه دهند تا حمل کنندگان بتوانند از موقعیت های زمانی که کالا در حال حمل است آگاه شوند.
انواع قرارداد اجاره کشتی
سه نوع متداول قرارداد چارتر عبارتند از چارتر سفر، چارتر زمانی و چارتر مرگ (یا قایق برهنه).
اجاره کشتی بر اساس چارتر سفر
اجاره اولیه یک کشتی و خدمه آن برای سفر بین بندر بارگیری و بندر تخلیه به عنوان چارتر سفر شناخته می شود. در این نوع قرارداد، هزینه سفر به مالک کشتی یا به ازای هر تن و یا به صورت یکجا توسط اجاره کننده پرداخت میشود. هزینه های بندر به استثنای حمل و نقل، هزینه سوخت و هزینه خدمه توسط مالک کشتی پرداخت می شود. هزینه پرداختی توسط مستاجر به مالک برای استفاده از کشتی با عنوان هزینه حمل و نقل شناخته می شود.
طبق شرایط قرارداد چارتر سفر، زمان مشخصی برای بارگیری و تخلیه محموله توافق شده است. این به عنوان laytime شناخته میشود که در صورت تجاوز از آن، چارتر کننده را ملزم به پرداخت خسارت میکند. برعکس، اگر زمان صرفه جویی شود، مالک ممکن است مجبور شود هزینه ارسال را به چارترکننده بپردازد.
همچنین یک بند سفرهای متوالی وجود دارد. این زمانی استفاده می شود که یک سفر بلافاصله برای تعداد سفرهای توافق شده در یک بازه زمانی خاص دنبال می شود. بنابراین کشتی با یک محموله توافق شده بین بنادر توافق شده رفت و برگشت دارد.
اجاره کشتی بر اساس چارتر زمان
چارتر زمانی به اجاره یک کشتی برای یک دوره زمانی خاص اشاره دارد. در اینجا مالک همچنان کشتی را مدیریت می کند، اما اجاره کننده بنادر را انتخاب می کند، مسیر را تعیین می کند و کنترل عملیاتی کامل کشتی را در طول مدت قرارداد دارد. او هزینههای سوخت، هزینههای بندر، هزینههای جابجایی محموله، کمیسیونها و هزینه کرایه روزانه را میپردازد.
همچنین یک نوع چارتر زمان سفر وجود دارد که یک مسیر سفر خاص را فقط برای حمل و نقل یک محموله خاص پوشش می دهد. میتوان گفت ترکیبی از چارتر سفر و منشور زمانی است. مسئولیتها مشابه مسئولیتهایی است که دارای چارتر زمانی هستند (هزینههای ثابت که توسط مالک پرداخت میشود و هزینههای متغیر توسط اجارهکننده)، اما مانند چارتر سفر، مدت قرارداد بستگی به زمان تکمیل سفر دارد.
اجاره کشتی بر اساس چارتر تمام
طبق شرایط چارتر تمام اجاره کننده کنترل کامل کشتی را در اختیار دارد. به غیر از هزینه سرمایه ای ساخت شناور که به عهده مالک است، سایر هزینه ها از جمله سوخت، خدمه، هزینه بندر و بیمه توسط اجاره کننده پرداخت می شود. مسئولیت قانونی و مالی کشتی بر عهده چارتر کننده است.
بر اساس بند فسخ، قرارداد می تواند برای چارترهای طولانی مدت برای چندین سال باشد. فسخ میان مدت برای تانکرها و کشتیهای فله بر رایج است. همچنین در این قرارداد میتوان مالکیت کشتی به مرور از مالک به مستاجر منتقل شود. که میتواند نوعی اجاره-خرید باشد که به موجب آن اجاره کننده در نهایت مالکیت کشتی را به دست می آورد که البته رایج نیست.
قرارداد حمل و نقل چارتر کشتی
در نهایت، آنچه به عنوان قرارداد حمل و نقل شناخته میشود و معمولا در عمل نهایی میشود. معمولا قرارداد چارتر سفر است. طبق این نوع قرارداد، مالک متعهد میشود که کالا را برای چارترکننده در مسیری مشخص و برای مدت زمان مشخصی حمل کند. میتوان از بیش از یک کشتی استفاده کرد و بر خلاف یک چارتر واقعی، مدت زمان استراحت وجود ندارد و هیچ خسارتی قابل پرداخت نیست.
چه کسی چه چیزی را پرداخت می کند؟
هزینههای سوخت برخی از متغیرترین هزینه های متغیر است. اکثر موتورهای کشتی با روغن سوخت سنگین یا HFO کار می کنند. سایر سوختهای دریایی عبارتند از: گازوئیل دریایی (DMA) یا روغن دیزل دریایی (MDO). قیمت هر یک از اینها در معرض عوامل اقتصادی دائمی در حال تغییر است.
اجزای هزینههای مختلفی برای همه قراردادهای چارتر قابل اعمال است. این موارد را میتوان به صورت زیر خلاصه کرد:
در همه موارد، هزینه سرمایه ساخت و تجهیز کشتی بر عهده مالک است. هزینههای عملیاتی (OPEX) یعنی بهره برداری و نگهداری کشتی و رعایت کلیه قوانین و الزامات قابل اجرا نیز توسط مالک در اجارههای سفر و زمانی پرداخت میشود. اما در چارترهای تمام، هزینههای عملیاتی توسط چارتر کننده پرداخت میشود.
هزینههای دورهای هزینههایی هستند که در بازههای زمانی معینی انجام میشوند. برای مثال، بازرسیهای فنی دورهای و بررسیها برای اهداف سلامت کشتی، از جمله این موارد است. در اینجا باز هم مالک با رویه زمان و سفر مسئول است، اما در قبال رویه تمام مسئول نیست. در چارترهای تمام، این چارتر کننده است که چنین هزینه های دورهای را پرداخت میکند.
هزینههای سفر شامل سوخت، هر گونه حق عبور، مانند عوارض کانال، بکسل ، راهنمای بندری و همچنین هزینههای شارژهای بندری میشود. فقط در چارترهای سفر این هزینه ها توسط مالک پرداخت می شود.
همین امر در مورد هزینههای جابجایی محموله صادق است – هزینه بارگیری و تخلیه محموله. با چارترهای زمان و تمام، این مسئولیت به عهده چارتر کننده است، در حالی که مالک این هزینهها را فقط با چارترهای سفر پرداخت میکند.