ابعاد واگن های باری

انواع واگن باری امروزه در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روزها، حمل و نقل ریلی به دلیل مزیت‌های عالی مانند صرفه اقتصادی و آلودگی کمتر، به عنوان حمل و نقل سبز، مورد توجه دولت‌ها قرار گرفته است.

در این محتوا، درباره ابعاد واگن باری و انواع آنها صحبت می‌شود. دانستن دقیق ابعاد واگن به شما کمک می‌کند تا میزان دقیق کالا را ثبت سفارش کنید. هزینه رزرو و ارسال واگن با دیگر کشورهای جهان، امری بسیار هزینه‌بر است. بنابراین بازرگانان ترجیح می‌دهند جهت صرفه‌جویی در هزینه حمل و نقل، از فضای واگن به‌صورت دقیق استفاده کنند. بنابراین، دانستن فضای واگن به شما کمک می‌کند تا میزان دقیق کالا را ثبت سفارش کنید تا در هنگام بارگیری، بتوانید تمام کالا را بارگیری کنید.

از آنجایی که بارگیری واگن با توجه به نوع کالا، امری بسیار تخصصی است، خوب است پس از مطالعه این محتوا و تخمین میزان بارگیری کالا در واگن مدنظرتان، با کارشناسان ما نیز مشورت نمایید. زیرا حمل بار با قطار و بارگیری آن، کاری بسیار تخصصی است و ممکن است نحوه بارگیری با شرایط مورد پیش‌بینی شما مغایرت داشته باشد و در نتیجه، میزان بارگیری تغییر کند. در ادامه، توضیحات کامل درباره واگن‌های بار در اختیارتان قرار می‌گیرد.

 ابعاد واگن های باری

 ابعاد واگن های مسقف
انواع دیگری از واگن های باری، مسقف نام دارند. کالاهایی که در برابر اکسیژن و شرایط آب و هوایی فاسد می‌شوند در واگن‌های مسقف جا به جا می‌شوند. این نوع واگن ها طوری طراحی شده است که پس از بارگیری، درب های جانبی بسته می‌شود و کالای داخل پلمپ خواهد شد. تا از هر نظر مصون و محفوظ بماند. واگن های مسقف، به صورت 2 محور ( بدون بوژی) و چهار محور ( بوژی دار) ساخته می شوند.

واگن های 2 محوره، در هر طرف دارای یک درب کشویی می باشند. اما واگن های 4 محوره، در هر طرف 2 درب کشویی  دارند. واگن های 4 محوره، در خود 4 دریچه در امتداد محور طولی سقف و 6 عدد دریچه جانبی دارند. وجود این دریچه ها کار را برای بارگیری یا تخلیه محموله ها راحت می‌کنند. هر کدام از این دریچه ها به وسیله ضامن در محل مربوطه قفل و پلمپ می شود. دریچه هایی که در طول سقف هستند، به وسیله نوار پلاستیکی روی سقف آب بندی می‌شوند. بدین صورت، امکان ورود آب و رطوبت به داخل واگن مقدور نیست.

جدول شماره شناسایی واگن مسقف

جدول ابعاد واگن مسقف روسی و ایرانی

واگن های لبه کوتاه
انواع واگن باری دیگری نیز هستند که لبه کوتاه نام دارند. از این نوع واگن ها برای حمل و نقل آهن آلات، مصالح ساختمانی، ماشین آلات و کالاهایی که وزن سنگینی دارند مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع واگن ها همانند واگن های مسقف، به دو شکل 2 محوره و 4 محوره هستند. وجود ضامن در دریچه ها، باعث بسته شدن آن ها می شود.
ارتفاع لبه های این نوع واگن ها 400 الی 600 میلی متر است. سر لبه های جانبی لولایی است. به این دلیل اینطور طراحی شده است که در صورت لزوم به طور عمود به خط آهن باز شود تا از آن بتوان به عنوان یک واگن مسطح استفاده کرد.

واگن های لبه بلند
از انواع واگن باری لبه بلند برای حمل مواد معدنی، کالا های صنعتی، اجناس کم حجم و پر حجم استفاده می شود. واگن های لبه بلند به سه نوع: دو محوره، چهار محوره و شش محوره تقسیم بندی می شوند. اما ساختار واگن های لبه بلند به چه شکلی است؟ این واگن ها در هر طرف دارای یک یا دو درب لولایی هستند. بدنه انتهایی بعضی از این واگن ها در قسمت لولای فوقانی قابل باز و بسته شدن است. این قابلیت برای واگن های لبه بلند بسیار خوب است. موقعی که بخواهند تخلیه بروش باسکولاژ انجام دهند یا یک سر واگن بار را بلند کنند، این قابلیت کارساز خواهد بود. در کف بعضی از این واگن ها، دریچه هایی وجود دارد. از طریق این دریچه ها می توان عمل تخلیه بار را از کف واگن انجام داد.

جدول ابعاد واگن لبه بلند روسی و ایرانی

واگن کمر شکن
انواع واگن باری کمر شکن، برای حمل ماشین آلات، کالای سنگین وزن، کالاهای طویل و قطعات آهنی ( ورق آهن، تیر آهن) مورد استفاده قرار می گیرد. این واگن ها، از واگن های مسطح معمولی و عریض که 2 محوره، 4 محوره و 6 محوره هستند، ساخته می شوند. این نوع واگن های از این نظر کمر شکن نامیده می شوند که برای حمل کالا هایی با ارتفاع زیاد و سنگین مورد استفاده قرار می گیرند.
واگن مخزن دار
انواع واگن باری مخزن، برای حمل و نقل مایعات، مواد نفتی و گاز ها استفاده می شوند. واگن های مخزن مواد گوناگون نفتی مانند نفت سفید، گازوییل، مازوت و … را حمل می کنند. این نوع واگن ها همانند واگن های دیگر دو محوره و چهار محوره هستند. ضخامت استوانه مخازن در این واگن ها بین 6 تا 10 میلی متر است. جنس این استوانه از ورق فولادی 37 می باشد. در مخازن قدیمی صفحات به روش پرچکاری به یکدیگر متصل می شوند. بدین ترتیب، کلیه مخازن جدید جوشکاری شده هستند و ضخامت قاعده آن ها بین 2 تا 3 میلی متر است.

واگن مخزن حامل مواد نفتی سبک
مخازنی که موادسبکی مانند نفت و بنزین را حمل می کنند، فاقد شیر تخلیه هستند. عمل تخلیه در اینگونه مخازن و همچنین بارگیری در بالای استوانه انجام می شود. فلکه شیر اصلی و جانبی و همچنین درب آدم رو در این مخازن همگی قابل پلمپ هستند. پس از اینکه بارگیری و پلمپ انجام می شود، در مبادی تخلیه باز و از شیر ها استفاده می شود.

واگن مخزن حامل مواد نفتی سنگین
انواع واگن باری مخزن که مواد نفتی سنگین مانند مازوت حمل می کنند، مجهز به امکانات ویژه ای هستند. اینگونه واگن ها، تعدادی لوله گرمکن یا رادیات دارند. این لوله ها پس از اینکه به بخار خارجی متصل می شوند، رادیات های داخلی را گرم می کنند. در نتیجه، مایع مخزن بسیار غلیظ داخل مخزن رقیق می شود. بدین ترتیب، عمل تخلیه از شیر های جانبی امکان پذیر خواهد بود.
واگن یخچال
انواع واگن باری یخچال، برای کالاهایی که در مجاورت گرما و هوا امکان فاسد شدن آن ها وجود دارد، استفاده می شوند. معمولا کالاهایی مانند میوه جات، سبزیجات، گوشت، ماهی، لبنیات و … توسط این واگن ها حمل می شوند. بدنه واگن های یخچال از دو جداره است و ضخامت 13 سانتی متری دارد. برای عایق بندی اتاق ها از پشم شیشه، ورقه های آگوستیک، چوب پنبه مصنوعی و ورقه های سربی استفاده می شود. کف و سقف این نوع واگن ها هم عایق بندی شده است. جداره داخلی سقف و کف، از ورقه های ضد فولادی پوشیده شده و داخل واگن محفظه هایی جداگانه برای بارگیری اجناس مختلف تعبیه شده است. درجه حرارت محفظه های مختلف بین 4 درجه بالای صفر تا 20 درجه زیر صفر است. داخل واگن های مخزن، کمپرسور های خنک کننده وجود دارد. این کمپرسور ها به دستگاه موتور و مخزن گاز سرد کننده ارتباط دارند. به هنگام کار، هوای داخل واگن را خنک می کنند.
واگن های یخچال بلافاصله پس از بارگیری، توسط یک متصدی در تمامی ساعت ها کنترل می شوند. در حین کنترل موتور باید روشن باشد. این نوع واگن در ایران بسیار کمیاب و نادر است.

واگن شن کش
انواع واگن باری شن کش، برای حمل مواد معدنی مانند زغال سنگ، سنگ آهن و … طراحی شده اند. انواع این واگن ها، نوعی واگن لبه بلند هستند. به دلیل نوع استفاده ای که دارند، تغییراتی در ساختمان آن ها به وجود آمده است. دیوار ها و لبه های این واگن به صورت شیب دار و قیفی ساخته شده اند. شکل این واگن ها برای حرکت بهتر و سریع تر به سمت دریچه های تخلیه کف واگن طراحی شده است. واگن های شن کش به دو صورت دو محوره و چهار محوره هستند.

واگن کابوس
انواع واگن باری کابوس، به صورت مسقف طراحی شده اند. این واگن ها برای استراحت مامورین و اکیپ های تعمیراتی که به خطوط راه آهن اعزام می شوند، تعبیه شده است. انواع واگن باری کابوس، بر اساس نوع و ظرفتی که دارند، دارای تعدادی تخت خواب، آشپزخانه، توالت و دستشویی می باشند. قسمتی از این واگن ها برای انبار کردن قطعات یدکی و وسایل کار آماده می شود. در ادامه مطالب مهمی در مورد واگن و طبقه بندی کلی آن خواهید آموخت.

طبقه بندی انواع واگن ها

واگن هایی که در ایران استفاده می شود
انواع واگن باری در کشور ایران، حدود 20000 واگن هستند که برای موارد مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. وظیفه ای که واگن باری در اصل دارد، حمل و جابجایی بار های مختلف بدون آسیب زدن به آن هاست. انواع واگن های مسقف، لبه کوتاه، لبه بلند، مسطح یا کمر شکن، یخچالدار، شن کش، کابوس و واگن های حمل خودرو در ایران کاربرد دارند.

تعریف واگن
کلمه انواع واگن باری، در واقع همان کلمه انگلیسی WAGON است. در اصللاح عامیانه واگن به کلیه ماشین‌های ریلی می‌گویند که خود کشش یا یدک هستند. اغلب واگن‌ها برای حمل بار یا مسافر در مسیر خط ریلی مشخص، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این واگن‌ها، قابلیت اتصال و انفصال دارند. به طوریکه می‌توان قطار را تشکیل داد یا از هم تفکیک کرد.
واگن باری و مسافری
انواع واگن در زبان فارسی به شکلی ساده تر تعریف می‌شوند. در زبان شیرین فارسی، واگن ها همان ماشین‌های ریلی باری یا مسافری هستند که فاقد کشنده می‌باشند. واگن باری معمولا به عنوان ماشینی ریلی برای حمل و جابجایی بار استفاده می‌شود. اما واگن مسافری را همان سالن مسافری اطلاق می‌کنند.

انواع واگن باری، متنوع ترین بخش ماشین های ریلی را تشکیل می دهند. انواع واگن ها، بر اساس فاکتور های گوناگون طبقه بندی می‌شوند. واگن ها به لحاظ نوع کارایی که دارند دسته بندی می‌شوند. واگن های باری و مسافری که در بالا ذکر شد، هر کدام برای حمل بار و مسافر به کار برده می شوند. واگن های ویژه ای داریم که برای ماموریت های فنی و پشتیبانی یا بازرسی کارایی دارند.
طبقه بندی واگن بر اساس نوع اتاق
انواع واگن باری، بر اساس نوع اتاقی که دارند، دسته بندی می شوند. اولین نوع واگن ها، اتاق هایی روباز دارند که کف آن ها ساده یا قیفی است. اما واگن های نوع دوم، از اتاق های سر پوشیده تشکیل شده اند که کف ساده یا قیفی دارند.
واگن های فله بر
واگن های سرپوشیده و سرباز با واگن های لبه بلند (فله بر) تفاوت های جزیی دارند. واگن های فله بر، دارای دریچه های تخلیه بار در قسمت کناره یا تحتانی است. پس از اینکه عمل بارگیری مکانیزه شد، طراحی این واگن ها انجام شد. واگن های فله بر، دارای دو نوع فله بر روباز و فله بر سرپوشیده هستند.
کارایی واگن های فله بر روباز
انواع واگن باری کارایی های متفاوتی دارند. واگن فله بر روباز برای جابجایی مواد معدنی، ماشی آلات و مواد صنعتی که در مجاورت با هوای آزاد دچار آسیب نشوند، مورد استفاده قرار می گیرد.
واگن های فله بر سرپوسیده
واگن های فله بر سرپوشیده دقیقا عملکردی بالعکس واگن های سر باز دارند. اینگونه واگن ها برای حمل مواد و محموله هایی استفاده می شوند که در مجاورت هوای آزاد، آسیب پذیر هستند.
جنس اتاق واگن
انواع واگن باری، برای حمل و نقل کالا باید اتاق های استانداری داشته باشند. معمولا دیواره های اتاق واگن ها از جنس چوب، فولاد، آلومینیوم، استیل و مواد کامپوزیت مقاوم ساخته می شود. زیرا، باید علاوه بر مستحکم کردن اتاق واگن ها، برای محموله و حمل آن ها سازگار باشند.
اتاق انواع واگن باری
اتاق واگن ها بر اساس نوع و ظرفیت به دست های مختلفی تقسیم بندی می شوند. مدل های مختلف اتاق واگن های باری شامل: مسطح، مسقف، لبه کوتاه، لبه بلند، تانکر، بوتکر و کمرشکن است.
ویژگی مشترک اتاق های واگن های باربری
انواع واگن باری اتاق های گوناگونی دارند که به شرح بالا اعلام شد. اما این اتاق ها با وجود تفاوت هایی که با یکدیگر دارند، در یک ویژگی مشترک هستند. اتاق های واگن های باری، همگی دارای ادوات و دستگیره های باربندی و همچنین مهار بار در روی اتاق هستند.