حمل بار به قزاقستان

قزاقستان نهمین کشور وسیع جهان وقع در شمال شرقی ایران است. این کشور سکولار جمعیت حدود 20 میلیون نفر را دارد. سهم ایران از بازار قزاقستان در سال 2022 حدود 210 میلیون دلار بوده که نسبت به واردات کلی این کشور فقط سهم در حدود 0.4 است. با وجود راه‌های تجاری مختلف ، روابط دیپلماسی خوب و همچنین روش های حمل بار ارزان قیمت به قزاقستان هنوز بازارهای این کشور برای کالاهای ایران بکر و دست نخورده باقی مانده است. در این مقاله به انواع روش‌های حمل بار و دیگر نکات مورد نیاز برای تجارت با قزاقستان می‌پردازیم.

روش‌های حمل بار به قزاقستان

حمل بار به به قزاقستان به روش های مختلفی انجام می‌شود ایران با دسترسی به آبهای آزاد کریدور بارهای ترانزیتی کشور قزاقستان است. از طرفی قزاقستان مسیرهای ریلی مناسبی را جهت واردات کالا از چین به ایران حمل بار از چین به ایران فراهم کرده است. حمل بار به قزاقستان از طریق حمل بار جاده ای ، ریلی ، هوایی و دریایی امکان پذیر است. همچنین با وجود گوناگونی و دسترسی بسیار مناسب دریایی و ریلی امکان واردات و صادرات انواع کالا پرحجم با مبالغ بسیار به صرفه امکان پذیر است.

حمل ریلی به قزاقستان

یکی از مطمئن‌ترین و اقتصادی‌ترین روش‌های حمل‌، حمل ریلی به قزاقستان است. با توجه به هزینه کمتر، ظرفیت بالا و امنیت بیشتر، این روش یکی از گزینه‌های مطلوب برای انتقال کالاهای صادراتی و وارداتی بین ایران و قزاقستان محسوب می‌شود. شرکت شاهان تجارت می‌تواند با ارائه خدمات تخصصی در این حوزه، به تجار کمک کند تا کالاهای خود را به‌صورت ایمن و به موقع به مقصد برسانند. در ادامه به جزئیات مختلف این نوع حمل، از کرایه تا انواع واگن‌ها و مسیرها پرداخته می‌شود.

1. مراحل حمل ریلی به قزاقستان

2. مدارک مورد نیاز برای حمل ریلی به قزاقستان

مدارک لازم برای حمل ریلی به قزاقستان شامل موارد زیر است:

• بارنامه (Bill of Lading): سند اصلی حمل‌ونقل که شامل جزئیات کامل محموله است.
• اینویس (Invoice):  شامل قیمت و مشخصات کالا.
• گواهی مبدا (Certificate of Origin): نشان‌دهنده کشور مبدأ کالا.
• لیست بسته‌بندی (Packing List):  اطلاعات دقیق درباره نوع و تعداد بسته‌ها.
• مجوزهای واردات و صادرات: بسته به نوع کالا ممکن است نیاز به مجوزهای خاص باشد.

3. انواع واگن‌ها برای حمل ریلی بار به قزاقستان

• واگن مسقف: برای حمل کالاهای حساس به شرایط آب و هوا، مانند محصولات غذایی و دارویی.
• واگن لبه بلند: برای کالاهای حجیم و سنگین مانند مواد ساختمانی و فلزات.
• واگن مخزن‌دار: برای حمل مایعات و مواد شیمیایی.
• واگن لبه کوتاه و فلت رک: برای حمل کالاهایی کانتینری یا خارج از حجم معمول.

4. مبداها و مسیرهای اصلی حمل ریلی به قزاقستان

حمل و نقل ریلی به قزاقستان از دو مسیر سرخس و اینچه برون انجام می‌شود. با توجه به وسعت کلان کشور قزاقستان مبدا ، مقصد و نوع کالا نقش تایین کننده در انتخاب مسیر و شیوه حمل و نقل دارد.
ایستگاه ها و شهرهای معمول شامل آلماتی، تاراز، چیکمنت(شیمکنت)، کوستانا و آکتائو است. متخصصان حمل و نقل شاهان تجارت با ارزیابی دقیق پارامترهای حمل و نقل قیمت و شیوه ارسال مناسب برای شما تدارک خواهند دید.

حمل بار ریلی به قزاقستان از دو مسیر سرخس و اینچه برون قابل انجام است. که با توجه به نوع بار و مقصد مبدا حمل از ایران مشخص می‌شود. ایستگاه های سرخس و اینچه برون دارای محدودیت و مزایا خاص خود هستند. این ویژگی سبب می‌شود تا هر کالا نیازمند روش خاص ارسال شود.

• مرز سرخس (خراسان رضوی): یکی از مهم‌ترین نقاط خروجی کالاهای ایرانی به قزاقستان از طریق ترکمنستان.
• مرز اینچه برون (استان گلستان): یکی دیگر از مسیرهای پرتردد برای حمل کالاهای سنگین و حجیم.

این مسیرها از طریق ترکمنستان و ازبکستان به قزاقستان متصل می‌شوند.

4.1. حمل ریلی از اینچه برون به قزاقستان

مزایا:

• دسترسی به بازارهای CIS: از مرز اینچه برون، شما می‌توانید به بازارهای مختلف کشورهای اعضای اتحادیه اقتصادی متوسط (CIS) ازجمله ترکمنستان، ازبکستان، قزاقستان و قرقیزستان دسترسی داشته باشید.
•  کاهش هزینه‌های حمل و نقل داخلی: ارسال بارها از مرز اینچه برون به قزاقستان می‌تواند هزینه‌های حمل و نقل داخلی در ایران را کاهش دهد. این به دلیل کاهش مسافت برای حمل و نقل بار از شهرهای ایرانی به مرز اینچه برون است.
•  تنوع مقصدها در قزاقستان: مزیت دیگر حمل بار از اینچه برون این است که به عنوان نقطه ورود به قزاقستان، به مقصدهای مختلف در این کشور دسترسی دارید. هزینه‌های کد عبور (کد اکسپدیتور) ممکن است بین مقاصد مختلف در قزاقستان متغیر باشد.

معایب:

• هزینه‌های ترخیصی و جرثقیل: از معایب این مسیر می‌توان به هزینه‌های ترخیصی و استفاده از جرثقیل در ایستگاه‌های مرزی اشاره کرد. این هزینه‌ها می‌توانند بار ریلی را گران‌تر کنند.
• مسیر طولانی‌تر: از اینچه برون به قزاقستان مسیری طولانی‌تر از مرز سرخس دارد. این ممکن است زمان بیشتری برای حمل بار در معرض قرار دهد و هزینه‌های انتقال را افزایش دهد.
• هزینه کد عبور متغیر: هزینه کد عبور (کد اکسپدیتور) ممکن است بین مرزهای خروجی سرخس و اینچه برون متغیر باشد. بنابراین، باید به دقت محاسبه شود.

4.2. حمل ریلی از سرخس به قزاقستان

مزایا 

• پایین بودن هزینه های داخلی: ایستگاه سرخس و دیگر ایستگاه های خراسان دارای امکانات بسیار مطلوب جهت تخلیه و بارگیری باری می‌باشند. این امکانات وسیع سبب کاهش هزینه های مبدا می‌شود.
• نزدیکی به شهرهای شرقی: اگر مبدا کارخانه سازنده در شرق کشور باشد هزینه ی کمتری بابت حمل بار از کارخانه تا ایستگاه مبدا تمام خواهد شد.
• نزدیکی به دیگر کشورهای CIS: حمل بار به شرق قزاقستان و دیگر کشورهای cis از مسیر سرخس انجام می‌شود.

معایب

• هزینه کد عبور بالا: هزینه کد عبور بسیار بالا برای مقصد آکتائو

ایستگاه‌های اصلی در قزاقستان و کد ایستگاه‌ها

کرایه حمل ریلی به قزاقستان

حمل ریلی به قزاقستان نیازمند بررسی دقیق و برنامه‌ریزی مناسب است. با توجه به عوامل مؤثر بر کرایه و انتخاب روش حمل، تجار می‌توانند هزینه‌های حمل را به حداقل برسانند و به‌طور مؤثر بارهای خود را به مقصد برسانند. توجه به جزئیات و همکاری با شرکت‌های حمل و نقل معتبر می‌تواند به موفقیت در این زمینه کمک کند.

1. عوامل مؤثر بر کرایه حمل ریلی

1.1. نوع کالا و حجم آن

• تأثیر نوع کالا: هزینه حمل بار بسته به نوع کالا متفاوت است. برای مثال، کالاهای سنگین مانند فلزات و مواد ساختمانی معمولاً کرایه بالاتری دارند. همچنین، کالاهای یخچالی و فاسد شدنی به توجه و امکانات خاصی برای حمل نیاز دارند که می‌تواند هزینه‌ها را افزایش دهد.
• حجم بار: حجم بار نیز بر هزینه تأثیر دارد. بارهای بزرگ معمولاً با تخفیف‌های بیشتری حمل می‌شوند.

1.2. مسافت و مسیر انتخابی

• مسیر حمل: حمل بار از ایران به قزاقستان معمولاً از طریق ترکمنستان و ازبکستان انجام می‌شود. هزینه‌های عبوری در هر کشور متفاوت است و این عامل بر کرایه کلی تأثیر دارد.

1.3. نوع واگن انتخابی

• واگن‌های مورد استفاده: نوع واگن‌های انتخابی (مانند واگن مسقف، مخزن‌دار یا لبه‌دار) تأثیر زیادی بر هزینه نهایی حمل دارد. به‌عنوان مثال، واگن‌های مسقف برای حمل بارهای عمومی و غیرحساس مناسب‌ترند و معمولاً هزینه کمتری دارند.

1.4. خدمات اضافی

• بیمه و ذخیره‌سازی: اگر نیاز به بیمه بار یا ذخیره‌سازی موقت در ایستگاه‌های بین‌راهی باشد، این خدمات هزینه‌های اضافی را به بار اضافه می‌کنند.

روش‌های حمل ریلی بار

2.1. حمل اقتصادی

با توجه به افزایش نرخ فرانک دولتی در طی چند سال اخیر، حمل ریلی کالاها در داخل کشور ممکن است به صرفه نباشد. بهترین راه این است که کالاها را از نقاط مختلف ایران به ایستگاه‌های مشهد منتقل کرده و سپس بر روی واگن بارگیری شوند.

2.2. انتخاب مرز خروجی

برای ارسال بار به برخی ایستگاه‌های ریلی قزاقستان، هزینه کد عبوری (کد اکسپدیتور) از مرز اینچه برون نسبت به مرز خروجی سرخس ارزان‌تر خواهد بود. به‌عکس، برای ارسال به برخی دیگر از ایستگاه‌ها، هزینه کد اکسپدیتور از مرز سرخس می‌تواند به‌صرفه‌تر باشد.

3. برنامه‌ریزی و مهندسی حمل بار

3.1. ارزیابی نزدیک‌ترین مرز

قبل از ارسال بار به قزاقستان، باید بررسی کنید که شهر ایستگاه مقصد در قزاقستان به کدام یک از مرزهای سرخس یا اینچه برون از لحاظ مسافت نزدیک‌تر است. همچنین، شهر مبدا بارگیری در ایران و یا کارخانه تولیدی نیز باید در نظر گرفته شود.

3.2. برآورد هزینه‌ها

بر اساس اطلاعات به‌دست‌آمده، می‌توان هزینه‌های حمل داخلی، هزینه تأمین واگن و هزینه کد اکسپدیتور از مرز خروجی مدنظر را برآورد کرده و تصمیم گرفت که بار از کدام مرز خروجی (سرخس یا اینچه برون) خارج شود.

حمل دریایی به قزاقستان

حمل بار دریایی به قزاقستان از طریق بنادر شمالی ایران، از جمله بندر انزلی، بندر امیرآباد، بندر آستارا و دیگر بنادر، انجام می‌شود. این روش حمل و نقل به‌ویژه برای واردات کالاهای مختلف از کشورهای دیگر به قزاقستان بسیار مؤثر است.

 فرآیند حمل بار دریایی به قزاقستان

1.1. انتخاب بندر مبدا

• بندر انزلی: این بندر به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین نقاط برای حمل بار دریایی به قزاقستان شناخته می‌شود و از امکانات مناسبی برخوردار است.
• بندر امیرآباد: با زیرساخت‌های مدرن، این بندر نیز گزینه‌ای مناسب برای حمل بار به قزاقستان محسوب می‌شود.
• بندر آستارا: به‌دلیل موقعیت جغرافیایی، این بندر نیز می‌تواند برای حمل و نقل دریایی مؤثر باشد.

1.2. بارگیری و حمل

• پس از انتخاب بندر، بار به‌صورت مناسب بسته‌بندی و بارگیری می‌شود.

• بار به کشتی‌های مناسب منتقل می‌شود که معمولاً شامل کشتی‌های کانتینری، فله‌بر هستند.

1.3. حمل دریایی

قزاقستان به‌عنوان یک کشور محصور در خشکی، از بنادر خود در دریای خزر برای تجارت و حمل و نقل کالاها به کشورهای همسایه و مسیرهای بین‌المللی استفاده می‌کند. این بنادر نقش مهمی در تجارت منطقه‌ای و بین‌المللی قزاقستان دارند.

2. حمل بار به بندر آکتائو (Aktau Port)

2.1.موقعیت

این بندر در غرب قزاقستان و در کرانه‌های دریای خزر قرار دارد.

2.2. اهمیت

بندر آکتائو یکی از مهم‌ترین بنادر قزاقستان است و نقش کلیدی در حمل و نقل کالاهای ترانزیتی به کشورهای آسیای میانه و روسیه ایفا می‌کند. این بندر عمدتاً برای صادرات و واردات نفت، محصولات معدنی و سایر کالاها استفاده می‌شود.

2.3. ویژگی‌ها

بندر آکتائو ظرفیت بالایی برای حمل و نقل دریایی دارد و به بنادر شمالی ایران، آذربایجان، و روسیه متصل است.

3. حمل بار به بندر کوریخ (Kuryk Port)

3.1. موقعیت

در نزدیکی آکتائو قرار دارد و به‌عنوان یکی از جدیدترین بنادر قزاقستان شناخته می‌شود.

3.2. اهمیت

بندر کوریخ در سال‌های اخیر به‌سرعت توسعه یافته و نقش مهمی در حمل و نقل بارهای فله‌ای و کانتینری دارد. این بندر بخشی از پروژه‌های توسعه‌ای قزاقستان برای افزایش ظرفیت حمل و نقل دریایی و اتصال به پروژه‌های بزرگ ترانزیتی مانند جاده ابریشم نوین است.

3.3. ویژگی‌ها

کوریخ برای حمل خودروها، نفت و کالاهای فله‌ای طراحی شده است و یک نقطه کلیدی برای ترانزیت به سایر کشورهای آسیای میانه و اروپا محسوب می‌شود.

4. مزایای حمل دریایی

4.1. هزینه‌های پایین‌تر

حمل و نقل دریایی معمولاً هزینه کمتری نسبت به حمل و نقل هوایی دارد، به‌خصوص برای محموله‌های بزرگ و سنگین.

4.2. ظرفیت بالای حمل بار

کشتی‌ها می‌توانند حجم بالایی از بار را در یک سفر حمل کنند، که این ویژگی به‌خصوص برای کالاهای عمده و صنعتی مناسب است.

4.3. ایمنی بار

حمل بار دریایی به‌دلیل کنترل بیشتر بر شرایط حمل، معمولاً ایمن‌تر است و خطر آسیب به کالاها کاهش می‌یابد.

5. چالش‌های حمل دریایی به قزاقستان

5.1. زمان تحویل

حمل دریایی معمولاً زمان‌بر است و ممکن است نسبت به حمل و نقل جاده‌ای زمان بیشتری نیاز داشته باشد.

5.2. شرایط آب و هوایی

شرایط جوی ممکن است تأثیر زیادی بر زمان‌بندی حمل و نقل دریایی داشته باشد و ممکن است تأخیرهایی به‌وجود آورد.

5.3. نیاز به هماهنگی گمرکی

ترخیص کالا از گمرک و انجام مراحل قانونی نیز ممکن است زمان‌بر باشد و نیاز به دقت و هماهنگی داشته باشد.

مقایسه حمل ریلی و دریایی از ایران به قزاقستان

حمل ریلی:

• مزایا: هزینه کمتر برای کالاهای حجیم، امنیت بالا و ثبات در زمان‌بندی تحویل.
• معایب: زمان تحویل طولانی‌تر در مقایسه با حمل هوایی.

حمل دریایی:

• مزایا: مناسب برای کالاهایی که نیاز به انتقال حجم بالا دارند و از طریق بنادر ایران به بندر آکتائو در قزاقستان انجام می‌شود.
• معایب: محدودیت‌های دسترسی به بنادر و زمان طولانی‌تر برای تحویل کالاها.

حمل یخچالی بار به قزاقستان

در حال حاضر، سالانه مقادیر قابل توجهی از میوه و محصولات منجمد یا یخچالی از ایران به کشورهای آسیای میانه، از جمله قزاقستان، ارسال می‌شود. حمل یخچالی بار به قزاقستان از ایران به دو صورت ترانشیپی و مستقیم انجام می‌شود. انتخاب روش مناسب بستگی به نوع بار، هزینه‌ها و زمان تحویل دارد. برای بارهای حساس، حمل مستقیم به دلیل کاهش ریسک آسیب به بار، گزینه بهتری است. از سوی دیگر، برای بارهای عمده و کم‌حساسیت، حمل ترانشیپی می‌تواند به‌صرفه‌تر باشد.

1. حمل ترانشیپی و غیرمستقیم بار به قزاقستان

1.1. تعریف حمل ترانشیپی

حمل غیر مستقیم یا ترانشیپی به فرآیندی اطلاق می‌شود که در آن بار یا محموله‌ی یخچالی از شهرهای داخلی ایران به سمت مرزهای خروجی، شامل مرزهای اینچه برون، سرخس یا لطف‌آباد، حمل می‌شود.

1.2. مراحل حمل

1. بارگیری از شهرهای داخلی: بار توسط تریلی یخچالی از شهرهای داخلی ایران بارگیری می‌شود.
2. تخلیه در پایانه مرزی: پس از رسیدن به پایانه مرزی، بار به کمک لیفتراک یا جرثقیل تخلیه می‌شود.
3. انتقال به تریلی ترکمن: بار بر روی تریلی ترکمن قرار می‌گیرد و به سمت آسیای میانه رهسپار می‌شود.
4. تعویض گاری تریلی: در مرز مشترک بین ترکمنستان و ازبکستان، گاری تریلی از کله تریلی جدا می‌شود و به کله تریلی ازبکستان متصل می‌گردد.
5. ادامه مسیر به تاجیکستان: بار با تریلی ازبک به سمت مرز مشترک بین ازبکستان و تاجیکستان منتقل می‌شود.
6. تعویض مجدد تریلی: در مرز تاجیکستان، بار دوباره منتقل می‌شود و در نهایت به سمت قزاقستان ارسال می‌گردد.
7. تعویض در مرز قزاقستان: مجدداً در مرز مشترک قزاقستان و تاجیکستان، بار روی تریلی قزاق منتقل می‌شود و به سمت مقصد نهایی رهسپار می‌گردد.

1.3. مزایا و معایب

• مزایا: این روش حمل به مراتب اقتصادی‌تر و ارزان‌تر از حمل مستقیم است.
• معایب: تغییر مکرر تریلی و راننده ممکن است بر روی زمان حمل تأثیر بگذارد.

2. حمل مستقیم بار از ایران به قزاقستان

2.1. تعریف حمل مستقیم

در شیوه حمل مستقیم، تریلی پس از بارگیری محموله در هر نقطه از خاک ایران، به‌طور مستقیم و بدون تخلیه و بارگیری در مرزهای خروجی، به سمت قزاقستان حرکت می‌کند.

2.2. مراحل حمل

1. بارگیری: بارگیری محموله در ایران انجام می‌شود.
2. حمل بدون توقف: تریلی بدون توقف در مرزهای ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان، به سمت مقصد نهایی در قزاقستان حرکت می‌کند.
3. تحویل بار: بار به مقصدهایی مانند آستانا، تاراز، آلماتی، آکتائو، چیمکنت و نورسلطان تحویل داده می‌شود.

2.3. مزایا و معایب

• مزایا:
  • صرفه‌جویی در زمان به دلیل عدم نیاز به تخلیه و بارگیری مکرر.
  • کاهش زمان ترانزیت و تحویل سریع‌تر.
• معایب:
  • این روش در بسیاری از موارد نسبت به روش ترانشیپی اقتصادی نیست.
  • بیشتر در مواردی که بار حساس و شکننده است، از این روش استفاده می‌شود.

مهمترین کالاهای صادراتی از ایران به قزاقستان

ایران کالاهای متنوعی را به قزاقستان صادر می‌کند که مهمترین آن‌ها عبارتند از:

1. محصولات پتروشیمی و مواد شیمیایی.
2. محصولات کشاورزی مانند خرما و پسته.
3. ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی.
4. مواد غذایی بسته‌بندی شده و محصولات فرآوری شده.

مهمترین کالاهای وارداتی از قزاقستان به ایران

قزاقستان نیز کالاهای زیر را به ایران صادر می‌کند:

1. فلزات و مواد معدنی (مانند مس و آلومینیوم).
2. محصولات کشاورزی مانند غلات (گندم).
3. نفت و محصولات نفتی.
4. محصولات دامپروری و لبنیات.

نتیجه‌گیری